A Study of the techniques of dramatizing narrative texts in Bahram Beyzaie's Adaptations of Shahnameh

Document Type : Original Article

Authors

1 M.A in Persian language and literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Birjand

2 Associate Professor in Persian language and literature,, Department of Persian language and literature, University of Birjand, Birjand, Iran

Abstract

Shahnameh, as a great work in the field of Eastern epic literature, has a great potential for dramatization. This possibility, of course, requires a knowledge of the original text as well as a knowledge of the Eastern drama. Relying on his knowledge and awareness of Eastern narratives and Eastern drama, Bahram Beyzaie, the prominent playwright, pays special attention to the narratives of Shahnameh and their dramatization. The present paper focuses on four of Beyzaie's plays, all of which have been adapted from Shahnameh. More specifically, this descriptive-analytical study explicates the techniques used by Beyzaie in "Azhedahak", "Shab-e-Hezar-o-Yekom", "Sohrabokoshi" and "Siavashkhani" in his dramatization of the original narratives. The results show that in order to dramatize the stories of Shahnameh, Beyzaie has paid much attention to the tools of Eastern drama such as naqqali and tae'ziyeh. In addition, the playwright has deployed elements and techniques such as characterization, conflict, monologue as well as tools of metadrama such as play within the play and distancing in dramatization of the original narratives.

Keywords

Main Subjects

References

اسدی ‌امجد، فاضل؛ رضایی، عبدالله (1400). «برتولت برشت در ایران: بازنگری مرگ یزدگرد بهرام بیضایی از منظر فردریک جیمسون.» نقد ادبی. دورۀ چهاردهم، شمارۀ 53. صص 31ـ2. https://doi.org/20.1001.1.20080360.1400.14.53.2.3
الام، کر (1384). نشانه‌شناسی تئاتر و درام. ترجمۀ فرزان سجودی. چاپ دوم. تهران: قطره.
امجد، حمید (1386). «از جهان پاکان در پی اصل گمشده: گفت‌وگو با بهرام بیضایی به مناسبت انتشار سیاوش‌خوانی.» سیمیا. شمارۀ 2. صص 163ـ136.
بیضایی، بهرام (1379). «نقد و بررسی سه برخوانی.» کارنامه. شمارۀ 13. صص 37ـ28.
بیضایی، بهرام (1391). سیاوش‌خوانی. چاپ ششم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
بیضایی، بهرام (1392الف). شب هزارویکم. چاپ پنجم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
بیضایی، بهرام (1392ب). نمایش در ایران. چاپ نهم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
بیضایی، بهرام (1396). دیوان نمایش. جلد اول. چاپ پنجم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
بیضایی، بهرام (1398). سهراب‌کشی. چاپ پنجم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
حجتی سعیدی، مریم؛ حجتی سعیدی، منیره (1394). «بررسی تطبیقی نمادهای داستان ضحاک در شاهنامۀ فردوسی طوسی و اژدهاک در نمایشنامۀ بهرام بیضایی بر اساس آرای یونگ.» مجموعه‌مقالات اولین کنفرانس بین‌المللی معماری، شهرسازی، عمران، هنر و محیط زیست؛ افق‌های آینده، نگاه به گذشته. تهران. صص 4033ـ4007.
سلمان‌نصر، کورش (1397). «بازخوانی گزیده‌آثار نمایشی بهرام بیضایی از منظر ترامتنیت.» پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی. استاد راهنما: شیرزاد طایفی.
ضیغمی، صادق (1390). «بررسی آثار بهرام بیضایی با رویکرد بینامتنیت با تأکید بر فیلمنامۀ سیاوش‌خوانی.» پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی. استاد راهنما: احمد خاتمی.
عبدی، محمد (1398). غریبۀ بزرگ: زندگی و آثار بهرام بیضایی. چاپ دوم. تهران: ثالث.
فرزاد، محمدحسین (1396). «خوانش ترامتنی نمایشنامه‌های بهرام بیضایی بر اساس نظریۀ ژرار ژنت.» پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ولی‌عصر زنجان. استاد راهنما: جلیل شاکری.
فولادوند، مرجان (1386). «بازآفرینی اسطوره در آثار بهرام بیضایی.» پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه علامه طباطبایی. استاد راهنما: میرجلال‌الدین کزازی.
فیستر، مانفرد (1387). نظریه و تحلیل درام. ترجمۀ مهدی نصرالله‌زاده. تهران: مینوی خرد.
قوکاسیان، زاون (1371). گفت‌وگو با بهرام بیضایی. تهران: آگاه.
اللهیاری قمصری، هما (1391). «بررسی اسطورۀ ضحاک از فردوسی تا بیضایی.» پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه کاشان. استاد راهنما: سیدمحمد راستگوفر.
معیری، فروغ و علیرضا خوشنویس (1398). «بررسی تطبیقی فیلمنامۀ سیاوش‌خوانی با داستان سیاوش شاهنامه.» مجموعه‌مقالات نخستین همایش ملی هنرهای نمایشی و دیجیتال دانشگاه هنر دامغان. صص 80ـ58.
میرشکار، فرید (1387). متادرام. تهران: نمایش.
ناظرزاده کرمانی، فرهاد (1383). درآمدی به نمایشنامه‌نویسی. تهران: سمت.
نوراحمر، همایون (1381). فرهنگ اصطلاحات تئاتر. تهران: نقطه.
هاچن، لیندا (1396). نظریه‌ای در باب اقتباس. ترجمۀ مهسا خداکرمی. تهران: مرکز.
هولتن، اورلی (1384). مقدمه بر تئاتر. ترجمۀ محبوبه مهاجر. چاپ سوم. تهران: سروش.
وهابی دریاکناری، رقیه؛ حسینی، مریم (1396). «انواع بازنویسی و بازآفرینی‌های بهرام بیضایی از داستان‌های کهن.» زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه خوارزمی. دورۀ بیست و پنجم، شمارۀ 82. صص 329ـ303. https://doi.org/10.29252/jpll.25.82.303
Interdisciplinary Studies of Literature, Arts and Humanities
Volume 2, Issue 1 - Serial Number 3
September 2022
Pages 47-72

Files

History

  • Receive Date: 05 March 2022
  • Revise Date: 24 April 2022
  • Accept Date: 31 May 2022

Share

How to cite

Statistics