A Psychoanalytic Study of Zal, Keikavos and Rostam Based on the Theory of Transactional Analysis

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor in Persian Language and Literature, Department of Persian Language and Literature,, Alzahra University, Tehran, Iran

2 Ph.D. in Persian Language and Literature, Department of Persian Language and Literature, Tarbiat Modares University Tehran, Iran

Abstract

In contemporary times, with the priority given to specialization in literary research, interdisciplinary studies have become a new trend with an independent identity and form in current literary criticism. Psychoanalysis is one such specialized field whose relationship with literature is one of the most important of these relationships. Among the new psychoanalytical theories, "Transactional Analysis", first developed by "Eric Berne", is an efficient method to describe human behavior as codified. Ferdowsi's Shahnameh, is one of the most prominent classical narrative works in Persian literature, whose strength in employing narrative elements, dialogue, and characterization makes it a relevant subject for text-oriented analysis. Therefore, the present analytical descriptive research aims to analyze interactions of characters Za’al, Keikavos and Rostam based on the textual data. It is quite clear that if the "Mature" level of the characters' psyche had the guiding skill of the "Parent", the plot structure of Rostam and Sohrab's narrative would not follow the path of tragedy. In addition, the dominance of the "Parent" aspect in Keikavos and Rostam, and the absence of Za’al as an "Adult" is considered the core of the formation of this tragedy.

Keywords

References

استوارت، یان؛ جونز، ون (1393). تأملی در روان‌‌شناسی تجربی تحلیل رفتار متقابل. ترجمۀ بهمن دادگستر. تهران: دایره.
برن، اریک (1394). بعد از سلام چه می‌گویید؟ ترجمۀ مهدی قراچه‌‌داغی. تهران: پیکان.
پاینده، حسین (1382). گفتمان نقد. تهران: روزگار.
پیز، آلن (1389). زبان بدن. ترجمۀ سعیده زنگنه. چاپ هفتم. تهران: جانان.
حجاجی، عزیز؛ رزی‌‌فام، حسین (پاییز 1394). «نقد روان‌‌شناختی داستان موسی و شبان مثنوی از دیدگاه نظریۀ اریک برن.» پژوهش‌‌های نقد ادبی و سبک‌‌شناسی. شمارۀ 21. صص 32ـ11.
حسن‌زاده میرعلی، عبدالله؛ شامانی، لیلا (بهار و تابستان 1389). «بن‌مایه‌های لذت‌گرایی در شاهنامه و تأثیرپذیری از افکار اپیکوریستی.» کهن‌نامۀ ادب فارسی (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی). سال اول، شمارۀ 1. صص 38ـ25. 
حمیدیان، سعید (1372). درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی. تهران: مرکز. 
 خسروی، اشرف؛ طغیانی، اسحاق (پاییز و زمستان 1389). «تحلیل روان‌‌کاوانۀ شخصیت سودابه و رودابه (یگانه‌های دوسویۀ شاهنامه).» کاوش‌نامه. سال یازدهم، شمارۀ 21. صص 37ـ9. 
رزی‌‌فام، حسین؛ دهقانی، علی؛ فرضی، حمیدرضا (پاییز و زمستان 1394). «تحلیل رفتار متقابل جنبۀ "والد" و"بالغ" در شخصیت‌‌های مثنوی بر اساس نظریات اریک برن.» پژوهش‌‌نامۀ نقد ادبی و بلاغت. دورۀ چهارم، شمارۀ 2. صص 152ـ133.
رزی‌‌فام، حسین؛ دهقانی، علی؛ فرضی، حمیدرضا (تابستان 1397) «تحلیل رفتار متقابل جنبۀ کودک در شخصیت‌‌های داستانی مثنوی بر اساس نظریات اریک برن.» پژوهش‌‌های نقد ادبی و سبک‌‌شناسی. شمارۀ 32. صص 75ـ43.  
ستاری، جلال (1386). عشق صوفیانه. چاپ پنجم. تهران: مرکز.
شاه‌‌سنی، علی‌‌محمد؛ ربیعی قهفرخی، حمید (بهار 1401). «نقش رجز در شاهنامه و کارکرد بالغی آن.» مطالعات زبانی و بالغی. سال سیزدهم، شمارة 27. صص 182ـ145.
شایگان‌فر، حمیدرضا (۱۳۸۰). نقد ادبی. تهران: آریاشهر. 
شوالیه، ژان؛ گربران، آلن (1388). فرهنگ نمادها. ترجمۀ سودابه فضایلی. جلد سوم. تهران: جیحون.
شهرویی، سعید (پاییز 1392). «نگاهی دیگر به ناسازواری میان اژدهاکشی رستم و اژدهاپیکری درفش وی.» شعرپژوهی. سال پنجم، شمارۀ 3. صص 144-119.
 فردوسی، ابوالقاسم (1390). شاهنامه. به تصحیح سعید حمیدیان. بر اساس چاپ مسکو. تهران: قطره.
فردوسی، ابوالقاسم (1386). شاهنامه. به تصحیح جلال خالقی مطلق. جلد دوم. تهران: مرکز دائرۀ‌‌المعارف بزرگ اسلامی.
مختاری، محمد (1369). اسطورۀ زال. تهران: آگه.
هریس، تامس ای. ‌(1379). وضعیت آخر. ترجمۀ اسماعیل فصیح. تهران: نشر نو. 
Interdisciplinary Studies of Literature, Arts and Humanities
Volume 2, Issue 1 - Serial Number 3
September 2022
Pages 73-97

Files

History

  • Receive Date: 23 July 2022
  • Revise Date: 02 September 2022
  • Accept Date: 06 September 2022

Share

How to cite

Statistics