Fatimeh Sayyah and Comparative Literature in Iran, Another Reflection

Document Type : Original Article

Author

Professor of Comparative Literature,,Department of Foreign Languages, Shiraz University, Shiraz, Iran

Abstract

Golbon (1935-2013) is the first compiler who collected all the writings of Fatimeh Sayyah (1902-1948), a Russian-born Iranian literary scholar, and published them in one volume based on the recommendation of A. Sami'i. In this book, he calls her "the founder of Comparative Literature in Iran". I have shown that this is a wrong assumption. Although I appreciate her efforts in the development of literary studies, Golbon, who was not familiar with the basic tenets of Comparative literature, had mistakenly made an unsubstantiated claim. Based on the theories of Comparative Literature I have analyzed the discourse and the content of Sayyah's writings. Golbon was a cataloger and did not have any solid conception of Comparative Literature. Sayyah herself never claimed that she is a comparatist and, in fact, her education was on French literature in Moscow University. Besides, She was not even familiar with her contemporary Russian comparatists including Veselovsky and Zhimunsky.What is important is that Golbon's wrong assumption has had a negative influence on the future generations of Iranian comparatists, i.e. anybody with the least familiarity with Comparative Literature, has, thus, entered this rather new discipline and, as a result, has made grave misunderstandings on the nature and function of comparative studies in Iran. Thus after almost seventy years, Comparative Literature, under the auspices Persian Literature, has not been able to burgeon and achieve a prominent position internationally which it deserves.

Keywords

Main Subjects


اته، کارل هرمان (1337). تاریخ ادبیات فارسی. ترجمه و حواشی از صادق رضازاده شفق. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
پارسی‌‌نژاد، ایرج (1389). فاطمه سیاح و نقد ادبی. تهران: سخن.
جوادی، حسن. «از گذشتۀ ادبیات تطبیقی در ایران.» سخنرانی مجازی به دعوتِ کارگروه ادبیات تطبیقیِ انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران. 23 خرداد 1400.
https://www.skyroom.online/ch/ispl/comparativeiterature
حسینی، مصطفی (1400). «نگاهی انتقادی به دیروز و امروز ادبیات تطبیقی در ایران.» مطالعات بین‌رشته‌ای ادبیات، هنر و علوم انسانی. سال اول، شمارۀ 1 (پیاپی 1)، صص. 231ـ209.
DOI: 10.22077/ISLAH.2021.4586.1049
دهقانی، محمد (1380). «فاطمه سیاح.» در پیشگامان نقد ادبی در ایران. تهران: سخن، صص. 312-292
رضازاده ملک، رحیم (1383). «طرحی برای نقد گوشه‌‌ای از ادب فارسی.» در زندگی نامه و خدمات علمی بانوی فرهیخته، دکتر فاطمه سیّاح. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، صص. 92ـ81.
زرﻳﻦ‌ﻛﻮب، ﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﻴﻦ (1354). «ادب تطبیقی.» در ﻧﻘﺪ ادﺑﻲ؛ ﺟﺴﺘﺠﻮ در اﺻﻮل و روش‌ﻫﺎ و ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻘﺎدی ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ در ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻘﺪ و ﻧﻘﺎدان. جلد اول. ﭼﺎپ دوم. ﺗﻬﺮان: اﻣﻴﺮﻛﺒﻴﺮ، صص. 128ـ125.
سیفی نهاوندی، فهیمه (1383). «فاطمه سیّاح و سنّت نقد ادبی.» در زندگی‌‌نامه و خدمات علمی بانوی فرهیخته، دکتر فاطمه سیّاح. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، صص. 140ـ125.
ﻓﺮﺷﻴﺪورد، ﺧﺴﺮو (1363). «ادﺑﻴﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ.» در درﺑﺎرة ادﺑﻴﺎت و ﻧﻘﺪ ادﺑﻲ. ﺟﻠﺪ دوم. ﺗﻬﺮان: امیرﻛﺒﻴﺮ، صص. 841 ـ 808.
فرهمندفــر، مســعود (1400). «خویشاوندی زبان‌هــا: ترجمــه و ادبیــات تطبیقــی در گفت‌وگــو بــا دکتــر احمــد کریمــی حــکاک.» روزنامــة شــرق. ســال هجدهــم، دوشنبه 20 اردیبهشت. شــمارة 3998، ص. 6.
فیروزآبادی، سعید. «شب یوزف فون هامر‌‌ـ پورگشتال.» سخنرانی به دعوت نشریه بخارا. 1 اسفند 1391.
گلبن، محمد (1354). نقد و سیاحت: مقاله‌‌ها، سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها و تقریرات درسی دکتر فاطمه سیاح. تهران: توس.
نجفی، ابوالحسن (1351). «ادبیات تطبیقی چیست؟» ماهنامۀ آموزش و پرورش. شمارة 7، صص. 448ـ435.
نصیری، محمدرضا (1383). «پیشگفتار.» در زندگی‌‌نامه و خدمات علمی بانوی فرهیخته، دکتر فاطمه سیّاح. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، صص. 22ـ13.
ولک، رنه (1398). «نام و ماهیت ادبیات تطبیقی.» در روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی. ترجمۀ سعید رفیعی خضری. تهران: چشمه، صص. 70-43.
Gάlik, Mariάn (September 1975). “Comparative Literature in Soviet Oriental Studies.” Neohelicon. 3, pp. 285-301. DOI: 10.1007/bf02093109
Jiawen, Sun (2019). “Russian Comparative Literature Studies Development: Ideas of A. N. Veselovsky and V. M. Zhirmunsky.” Neophilology, pp. 162-169. DOI: 10.20310/2587-6953-2019-5-18-162-169
Kliger, Ilya, and Boris Moslov, eds. (2016). “Introducing Historical Poetics: History, Experience, Form.” in Persistent Forms: Explorations in Historical Poetics. New York, Fordham University Press, pp. 1-38.
Wellek, René (1965). A History of Modern Criticism: 1750-1950. The Later Nineteenth Century. New Haven, Yale University Press.
Zhirmunsky, Victor M. (ed.) (2010). Istoricheskaia poetika (Historical Poetics). Moscow: Editorial URSS.