دیرینه‌شناسی رخداد «مرثیه‌ای برای کتاب سوزی‌ها»

کتاب­ سوزی و ابعاد مختلف آن، موضوعی با ریشه­ های تاریخی است که در دوره­ های تاریخی و ملت­ های متفاوت تکرار شده و در روزگار معاصر به شکلی متفاوت رخ می­ دهد. هنرمند مفاهیم تاریخی با الگوی ثابت تکرار شونده را با بیانی متفاوت ارائه می­ دهد. از نمونه­ های این بیان جدید، اجرای  «مرثیه­ ای برای کتاب­سوزی­ ها» است که می­ توان آن را با استفاده از روش دیرینه­ شناسی فوکو تحلیل کرد. برخلاف روش­ های تاریخی متداول که در پی بررسی و کشف منشأ اشیا و تبیین روابط علّی بین پدیده­ ها هستند، دیرینه‌شناسی به تنوع و عدم پیوستگی رویدادها و پراکندگی­ های نهفته در آنها اشاره دارد. هدف دیرینه­ شناسی به عنوان شیوه­ای در تحلیل قواعد نهفته و ناآگاهانه تشکیل گفتمان­ ها، توصیف آرشیوی از احکام است که در عصر و جامعه­ ای خاص رایج هستند.  پرسش اصلی تحقیق، چگونگی ارتباط کتاب­ سوزی با  مفاهیمی همچون حذف و زدودن دانش و آگاهی بشری است. هدف از این پژوهش تحلیل رخداد «مرثیه­ ای برای کتاب سوزی­ ها» با روش دیرینه­ شناسی است. داده­ ها با استفاده از منابع کتابخانه­ ای گردآوری شده و به روش اسنادی، توصیفی ـ تحلیلی بررسی شده­ اند. می­ توان اینگونه استنباط کرد که همچون قواعد دیرینه‌شناسی، کارگردان این رخداد، به گونه­ ای دیگر به تاریخ نگاه می­ کند. استمرار و پیوست مد نظر او نیست و بر گسست، ناپیوستگی و منحصربه فرد بودن، تاکید دارد. بر اساس دیرینه‌شناسی، کتاب­سوزی­ ها، واقعیت تاریخی، منحصربه فرد و تکرار ناشدنی است. دیرینه­ شناس به دنبال علل بروز و ظهور قواعد گفتمانی نیست و صرفا چگونگی ظهور و حضور و محو شدن تاریخی  گفتمان را در سطح توصیف دنبال می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. اما این توصیف در عمق است و نه در سطح. این رخداد نیز، پایین بودن سرانه مطالعه و از بین رفتن واژگان و محدود شدن آنها را مصداقی از کتاب­ سوزی به شیوه مدرن می­ داند.