اگزیستانسیالیسم جریانی فکری ـ فلسفی است که انسان را مرکز هستی میداند و در آن، انسان با تمام ابعاد وجودی و ذهنی خود، با مسائل مختلف، به ویژه مسائل هستی شناسانه مواجهه می شود. آلبر کامو و صادق هدایت از جمله نویسندگانی بودند که مؤلفه های مکتب اگزیستانسیالیسم در برخی از داستانهایشان مشاهده میشود. نوشتار حاضر با روش تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی بنمایه ها و ویژگی های فلسفه ی وجودی در رمان بیگانه ی آلبر کامو و داستان سگ ولگرد صادق هدایت میپردازد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که بیشتر مؤلفه-های مکتب اگزیستانسیالیسم در دو اثر مزبور وجود دارد، با این توضیح که برخی مؤلفه ها مانند «تنهایی» و «نوستالژی» در داستان سگ ولگرد نمود بیشتری دارند، برخی مؤلفهها مانند «معناباختگی و پوچی» و «بدبینی و شکّاکیّت» در بیگانه قویترند و پاره ای مؤلفهها مثل «امیدواری و ناامیدی»، «جبر و اختیار» و «مرگاندیشی و خودکشی» در هر دو اثر پایاپای است.
اسکویی، سیامک (1388). «کوچۀ بیانتها... .» گلستانه. شمارۀ 103. صص 87 ـ 86. اشو (1382). راز. ترجمۀ محسن خاتمی. تهران: فراروان. المناصره، عزالدین (1984). «بیان الأدب المقارن، أشکالیات الحدود.» أعمال الملتقی ألاول للمقارنین العرب. الجزائر: دیوان المطبوعات الجامعیه. صص 136 ـ 115. بهارلو، محمد (1379). «عشق و مرگ در آثار صادق هدایت.» گلستانه. شمارۀ 17 و 18. صص 91 ـ 88. بهارلو، محمد (1372). مجموعهای از آثار صادق هدایت. تهران: طرح نو. بیات، عبدالرسول (1381). فرهنگ واژهها. قم: مؤسّسۀ اندیشه و فرهنگ دینی. تقویفرد، حمید (1395). «مفهوم انسان در فلسفۀ اگزیستانسیالیسم با تأکید بر آثار آلبر کامو.» پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس. دستغیب، عبدالعلی (1354). فلسفههای اگزیستانسیالیسم. تهران: بامداد. ربّانی، علی (1367). «تحلیلی از آزادی انسان در مکتب اگزیستانسیالیسم.» درسهایی از مکتب اسلامی. شمارۀ 9. صص 57 ـ 49. رضایی، الیاس (1380). «انسان، آزادی و خدا در تفکّر هیدگر.» کلام اسلامی. شمارۀ 37. صص 126 ـ 112. رماک، هنری (1391). «تعریف و عملکرد ادبیات تطبیقی.» ترجمۀ فرزانه علویزاده. ویژهنامۀ ادبیات تطبیقی (فرهنگستان زبان و ادب فارسی). شمارۀ 6. صص 73 - 54. زینلی، راضیه؛ شهرآیینی، سیّدمصطفی (1393). «بررسی مفهوم اضطراب از دیدگاه کییر کگارد و سارتر.» شناخت. شمارۀ 70. صص 180 ـ 151. سارتر، ژان پل (1344). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر. ترجمۀ مصطفی رحیمی. تهران: مروارید. سارتر، ژان پل (1345). شیطان و خدا. ترجمۀ ابوالحسن نجفی. تهران: نیل. سارتر، ژان پل (1396). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر. ترجمۀ مصطفی رحیمی. چاپ شانزدهم. تهران: نیلوفر. سلیمانی، جواد (1394). «نقد دیدگاههای مکتب اگزیستانسیالیسم دربارۀ هویت انسان.» پژوهشهای اعتقادی کلامی. شمارۀ 20. صص 48 ـ 36. شاهینی، علیرضا و محمدرضا نصر اصفهانی (1390). «مرگاندیشی هدایت: نگرشی فلسفی یاروانشناسانه.» پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ 23. صص 100 ـ 79. فرهنگی، علیاکبر (1395). اگزیستانسیالیسم از تئوری تا عمل. تهران: دنیای اقتصاد. قبادی، حسینعلی و جمالالدّین توماجنیا (1386). «ادبیات و بحرانهای فکری و اجتماعی در قرن 20.» کتاب ماه ادبیات. شمارۀ 2. صص 44 ـ 36. قوام، ابوالقاسم و عباس واعظزاده (1387). «نگاه اگزیستانسیالیستی به بخشهایی از شاهنامه.» ادبیات فارسی (دانشگاه آزاد مشهد). شمارۀ 18. صص 94 ـ 73. کامو، آلبر (1397). بیگانه. ترجمۀ امیرجلالالدّین اعلم. تهران: نیلوفر. کریمزاده، علی (1389). «نگاهی به بیگانۀ آلبر کامو.» حافظ. شمارۀ 74. صص 53 ـ 51. کمپانی زارع، مهدی (1389). «گزارش مؤلّف: هستی در آیینۀ نیستی: (درآمدی بر دیدگاه مرگاندیشی نزد هایدگر و کاربرد آن در هستیشناسی وی).» کتاب ماه فلسفه. شمارۀ 42. صص 135ـ 131. محمّداسماعیلزاده، سپیده (1392). «مطالعۀ تطبیقی هستیشناسی سارتر و کامو.» پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشکده زبانهای خارجه دانشگاه اصفهان. محمّدی، اویس و ابوالحسن امینمقدسی (1393). «بررسی تطبیقی مضامین هستیشناسانۀ عبداللّه البردونی و جلالالدّین مولوی.» ادب عربی. شمارۀ 2. صص 242 ـ 223. مردانی نوکنده، محمّدحسین (1381). «مبانی اگزیستانسیالیسم.» کیهان فرهنگی. شمارۀ 195. صص 31 ـ 28. مطهّری، مرتضی (1391). مجموعه آثار. جلد بیستودوم، چاپ هفتم. تهران: صدرا. مکّی، الطاهر أحمد (1987). الأدبالمقارن، أصوله، تطوّره و مناهجه. قاهره: دارالمعارف. موسوی، سیّدکاظم و فاطمه همایون (1388). «اگزیستانسیالیسم هدایت و بنبست نوستالژی در سگ ولگرد.» ادبپژوهی. شمارۀ 10. صص 156 ـ 137. نبیزاده اردبیلی، ندا و عسگر صلاحی (1395). «ردّ پایی از اگزیستانسیالیسم ادبی در داستان "انتری که لوطیش مرده بود"، اثر صادق چوبک.» پژوهشهای ادبی و بلاغی. شمارۀ 17. صص 78 ـ 65. نوالی، محمود (1379). فلسفههای اگزیستانس و اگزیستانسیالیسم تطبیقی. چاپ دوّم. تبریز: دانشگاه تبریز.هدایت، صادق (1349). بوف کور. چاپ سیزدهم. تهران: امیرکبیر. Sartre, Jean Paul (1973). Existentialism and Humanism. London: Haskell House Pubishers.
احمدی, شهرام, & غرایاق زندی, سایه. (1400). بررسی تطبیقی بنمایههای اگزیستانسیالیستی رمان بیگانه کامو و داستان سگ ولگرد صادق هدایت. مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی, 1(2), 23-42. doi: 10.22077/islah.2021.4570.1046
MLA
شهرام احمدی; سایه غرایاق زندی. "بررسی تطبیقی بنمایههای اگزیستانسیالیستی رمان بیگانه کامو و داستان سگ ولگرد صادق هدایت". مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی, 1, 2, 1400, 23-42. doi: 10.22077/islah.2021.4570.1046
HARVARD
احمدی, شهرام, غرایاق زندی, سایه. (1400). 'بررسی تطبیقی بنمایههای اگزیستانسیالیستی رمان بیگانه کامو و داستان سگ ولگرد صادق هدایت', مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی, 1(2), pp. 23-42. doi: 10.22077/islah.2021.4570.1046
VANCOUVER
احمدی, شهرام, غرایاق زندی, سایه. بررسی تطبیقی بنمایههای اگزیستانسیالیستی رمان بیگانه کامو و داستان سگ ولگرد صادق هدایت. مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی, 1400; 1(2): 23-42. doi: 10.22077/islah.2021.4570.1046