بررسی تأثیر ترجمه‌ هایکو بر ظهور هایکو در ادبیات فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مطالعات ترجمه، گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشگاه علامه طباطبائی،‌ تهران، ایران (نویسندۀ مسئول)

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه، گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

ترجمۀ آثار ادبی، چه در نظم و چه در نثر، همواره نقش مؤثری در تغییر و تحول ادبیات ملی کشورها ایفا کرده است. هدف پژوهش حاضر نیز مطالعۀ تطبیقی هایکوی ترجمه‌ای و هایکوی ایرانی است و درصدد پاسخ به این پرسش است که آیا هایکوهای ایرانی (سروده­شده به فارسی) از منظر ویژگی‌های ادبی، متأثر از هایکوهای ترجمه­شده به فارسی هستند یا خیر؛ بدین منظور، نخست مدل تلفیقی ارزیابی هایکو برای این پژوهش تدوین شد؛ سپس 150 هایکوی انگلیسی و 150 ترجمۀ متناظر با آن­ها طبق این مدل ارزیابی شدند و ویژگی‌های هایکوهای ترجمه­شده مشخص شد. در مرحلۀ بعد، 100 هایکوی ایرانی نیز طبق همین مدل ارزیابی شدند و ویژگی‌های هایکوهای ترجمه‌ای و هایکوهای ایرانی با یکدیگر مقایسه شد تا وجوه اشتراک و افتراق آن­ها مشخص شود. نتایج پژوهش نشان داد که هایکوهای ایرانی به دو نوع قابل تفکیک هستند: نوع اول متأثر از هایکوی ترجمه‌ای و دارای ویژگی‌های کلاسیکی است که ریشه در فرهنگ ژاپنی دارد و نوع دوم هایکوی اصالتاً ایرانی است که ریشه در فرهنگ ایرانی دارد و دارای هویتی مستقل است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 فروردین 1403
  • تاریخ بازنگری: 02 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 26 شهریور 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار