بازآفرینی هملت در سینما:تحلیل تطبیقی اقتباس‌های لورنس اولیویه، کنت برانا و مایکل آلمریدا

سینا, خسرو; سعیدی, ندا

doi:10.22077/islah.2025.8482.1556

بازآفرینی هملت در سینما:تحلیل تطبیقی اقتباس‌های لورنس اولیویه، کنت برانا و مایکل آلمریدا

مقاله های زودآیند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

² دانشجوی دکتری گروه علوم ارتباطات، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22077/islah.2025.8482.1556

چکیده

این پژوهش به تحلیل تطبیقی سه اقتباس سینمایی از نمایشنامه هملت اثر ویلیام شکسپیر، شامل فیلم‌های لارنس اولیویه (1948)، کنت برانا (1996) و مایکل آلمریدا (2000)، می‌پردازد. هدف اصلی این مطالعه بررسی چگونگی بازنمایی قدرت، هویت و نظارت در این اقتباس‌ها و تأثیر تغییرات ایجادشده بر معنا و خوانش اثر است. روش تحقیق به‌صورت تحلیل تطبیقی و کیفی بوده و از نظریه‌های بینامتنیت (کریستوا و استم)، تحلیل گفتمان (فوکو) و اقتباس به‌عنوان کنش اجتماعی (هاچئون) برای تفسیر داده‌ها استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که هر اقتباس، متناسب با شرایط اجتماعی و فرهنگی زمانه خود، خوانشی جدید از هملت ارائه داده است. فیلم اولیویه بر تراژدی روان‌شناختی و درگیری‌های درونی هملت تأکید دارد، فیلم برانا خوانشی سیاسی و تاریخی از متن ارائه می‌دهد و اقتباس آلمریدا هملت را در بستر مدرنیته دیجیتال و سرمایه‌داری نظارتی بازآفرینی می‌کند. این پژوهش نشان می‌دهد که اقتباس‌های سینمایی از هملت نه‌تنها وفاداری به متن اصلی را مدنظر دارند، بلکه به‌عنوان بازتابی از گفتمان‌های معاصر و تحولات فرهنگی عمل می‌کنند.

کلیدواژه‌ها