دود و خاکستر: تاریخ های پنهان افیون. اثر آمیتاو گوش. ویراست اول لندن: انتشارات جان ماری، 2024.

قلی, احمد

doi:10.22077/islah.2025.8976.1600

دود و خاکستر: تاریخ های پنهان افیون. اثر آمیتاو گوش. ویراست اول لندن: انتشارات جان ماری، 2024.

مقاله های زودآیند

نوع مقاله : معرفی و نقد کتاب‌

نویسنده

احمد قلی

استادیار زبان و ادبیات انگلیسی، گروه زبان های خارجه، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

10.22077/islah.2025.8976.1600

چکیده

آمیتاو گوش در کتاب دود و خاکستر: تاریخ‎های پنهان افیون، نگاهی پسااستعمارگرایانه و اخلاقی اتخاد می‌کند و از شیوۀ بین‎رشته‎ای بهره می‎جوید تا دنیای غیرانسانی، نژادپرستانه و تبیعض‎آمیز تجارت و جنگ افیون و عواقب مخرب آن را در چین و هند به تصویر بکشد. در این کتاب، نویسنده ازخدعه‎ها و ترفندهای امپراطوری بریتانیا پرده برمی‎دارد که با استفاده از افیونی که در مزارع هند کاشته و تصفیه شده است، مردمان چین را به انقیاد می‎کشد و از آن‎ها بهره‎کشی می‌کند. دستگاه استعمار، در نگاه آمیتاو گوش، برای توجیه رفتار استعماری ناپسند خود، به توجیه ایدئولوژیک روی می‎آورد: در نگاه بریتانیایی‎ها، چینی‎ها نژادی منحط و فاسد هستند که گرایش ذاتی به مصرف افیون دارند. نویسنده همچنین میراث شوم تجارت افیون را که در قالب اپیدمی اعتیاد به داروهای افیونی در کشور آمریکا خود را هویدا می‎کند، به تصویر می‏کشد. راه برون‎رفت از این معضل در نگاه آمیتاو گوش، تشکیل ائتلاف‎های چندقومیتی، فراملی و چندنژادی توسط جوامع مدنی است. اگرچه مباحث کتاب دود و خاکستر با نثری روان و شفاف به‎خوبی مورد بحث قرار گرفته و به‎خوبی مستند شده است، تعدادی نقاط ضعف هم دارد که شامل اغراق دربارۀ اهمیت تجارت افیون، نپرداختن به بخش تاریک تجارت افیون در بریتانیای معاصر و عدم استفاده از منابع معتبری که دربارۀ تاریخ کمپانی هند شرقی نگاشته شده است.

کلیدواژه‌ها